Phá Kháo hơn 10 năm giữ vững danh hiệu văn hóa

 

Năm 2000, bản Phá Kháo, xã biên giới Mai Sơn - một trong những bản người Mông đầu tiên của huyện Tương Dương (Nghệ An) được công nhận là bản văn hóa. Bản Phá Kháo, nằm cách trung tâm xã biên giới Mai Sơn hơn 6 tiếng đi bộ, đường gập gềnh núi đá. Bản có 2 dòng họ là họ Già và họ Và cùng sinh sống, với 44 hộ, 273 khẩu.

 

Trước những năm 2000, Bản người Mông Phá Kháo xã Mai Sơn là một trong những bản khó khăn về an ninh, chính trị, vì cuộc sống du canh, du cư, nay đây mai đó, tập quán canh tác lạc hậu, 100% hộ dân nằm trong diện nghèo đói, người dân còn nặng về các hủ tục, mê tín dị đoan, nên cái đói, cái nghèo quanh năm đeo bám cuộc sống của bà con nơi đây.

 

Trước những khó khăn của bản, Cấp ủy, Ban quản lý bản đã phát huy sức mạnh đoàn kết, cùng với chính quyền địa phương xã Mai Sơn tìm ra hướng thoát khỏi cảnh nghèo khó cho Bản.

Trước tiên xác định để phát triển kinh tế, nâng cao ý thức cho người dân, đầu tiên là phải đưa ra được các tiêu chí phấn đấu từ Bản xuống từng hộ gia đình. Ngay sau khi các tiêu chí đưa ra đã được sự đồng thuận của bà con dân bản. Sau 3 năm phấn đấu, năm 2000 bản Phá Kháo chính thức được UBND tỉnh Nghệ An công nhận Bản văn hóa, và được nêu gương là bản văn hóa người Mông đầu tiên ở huyện Tương Dương.

 

Ông Già Chư Thò - Bản Phá Kháo, xã Mai Sơn huyện Tương Dương chia sẻ: “Trước đây dân bản ta nghèo khổ lắm, con cái không biết chữ, sau khi nghe cán bộ bản ta thông báo là xây dựng bản văn hóa, ta biết là làm cho dân bản ta hết nghèo khổ, nên ai cũng đoàn kết, cùng nhau xóa bỏ cây thuốc phiện, không bán không hút thuốc phiện, không đi ở đây ở đó nữa, ở bản ta cũng làm nương ngô, sắn được mà”.

 

Để đạt được Bản văn hóa đã khó, để giữ được danh hiệu Bản văn hóa lại càng khó hơn. Ban quản lý Bản đã thống nhất đề ra bản quy ước gửi đến từng gia đình để người dân nắm rõ và chấp hành nghiêm chỉnh. Bản quy ước được sửa đổi hằng năm để phù hợp với hoàn cảnh thực tế của bản. Phong trào xây dựng gia đình văn hóa trong Bản cũng được các gia đình tham gia tích cực.

 

Tính đến đầu năm 2012, Bản có 44 gia đình đăng ký xây dựng thì 25 hộ đạt danh hiệu gia đình văn hóa. Toàn bản có 104 em đang theo học tại các trường trong và ngoài huyện, trong đó có 1 em đang học Đại học, 2 em học Cao Đẳng và 5 em đang theo học tại các trường chuyên nghiệp trong và ngoài Tỉnh. Việc tổ chức lễ tang, cưới, hỏi Bản cũng quy định phải bảo đảm an toàn, tiết kiệm, văn minh, không xảy ra các tệ nạn xã hội, và đã được người dân chấp hành nghiêm chỉnh, mang đậm tính nhân văn và nếp sống văn hóa mới.

 

Bản còn tập trung phát triển kinh tế gia đình, bằng nhiều cách như chăn nuôi, thay đổi tập quán canh tác, áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất nông nghiệp.

 

 

Ông Và Bá Gâu - Trưởng Bản cho biết: “Ban quản lý bản ta đã cố gắng hết mình để giữ vững danh hiệu Bản văn hóa, nhất quyết không cho dân bản di dời chỗ ở, không cho trồng và mua bán thuốc phiện, không sử dụng ma túy mà tập trung vào phát triển kinh tế gia đình, không để con cháu trong gia đình phải bỏ học vì nghèo đói. Bản ta chưa giàu nhưng đoàn kết lắm đó nhà báo nha”.

 

Bên cạnh các phong trào xây dựng nếp sống văn hóa thì phong trào văn nghệ, thể thao cũng được Bản quan tâm. Bản đã chú trọng phát triển môn thể thao truyền thống như Bắn nỏ, đẩy gậy. Hiện nay Bản có nhiều vận động viên Bắn nỏ, đẩy gậy tham gia và đạt giải tại các cuộc thi cấp xã,cấp huyện. Ngoài ra Bản còn có một đội văn nghệ với đủ các đoàn thể, Thanh niên, Phụ nữ, Hội nông dân.

 

 

 

Ông Lô Đại Dương - Chủ tịch UB MTTQ xã cho biết: “Để đạt thành quả trên Mặt trận chúng tôi đã phát huy vai trò già làng, trưởng bản, người có uy tín để tuyên truyền các chủ trương chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước cho nhân dân, không cho nhân dân tái trồng cây thuốc phiện, không di cư trái phép và không truyền đạo trái phép để ổn định trật tự an toàn xã hội. Từ bản Phá Kháo chúng tôi tuyên truyền cho các bản khác nữa ở xã Mai Sơn để xây dựng tiếp các làng văn hóa khác”.