Dân sinh
Fica
DTiNewsBạn bè đau đớn trước sự ra đi của NSND Y Moan
(Dân trí) - Sự ra đi của NSND Y Moan đã làm trái tim hàng triệu người yêu nhạc Việt Nam rơi lệ. Và trên hết đối với những người bạn, người nghệ sĩ đã từng sát cánh bên ông trên con đường âm nhạc thì nỗi đau này là sự mất mát quá lớn.
Nhạc sĩ Mạnh Trí không chỉ là người đầu tiên phát hiện và dẫn dắt NSND Y Moan đến với sự nghiệp âm nhạc vẻ vang như bây giờ mà trên hết đó là tình bạn, tình đồng đội đã sát cánh bên nhau trên con đường âm nhạc. Đến tiễn biệt người học trò, người đồng chí của mình, “thầy” Mạnh Trí không khỏi nghẹn ngào kể lại những kỉ niệm giữa mình với chàng trai Ê Đê đầy bướng bỉnh.
Với giọng run run, xúc động ông nói: "Hầu hết khán giả chỉ biết đến giọng ca đại ngàn, với một niềm đam mê hát cháy bỏng hết mình. Những hình ảnh về một Y Moan đang đứng trên sân khấu hát đến nổi phun cả máu ra miệng, sau đó vào uống nước và ra hát tiếp mặc dù ngày mai lập tức phải vào viện nằm."
NSND Y Moan bên người mẹ của mình trong buổi đón nhận danh hiệu NSND
Nghiệp ca hát đến với NSND Y Moan từ năm 1976, khi đó nhạc sĩ Mạnh Trí là đội trưởng đội ca nhạc của tỉnh Đăk Lăk, có nhiệm vụ vào các buôn làng tìm tòi và đào tạo những giọng ca tài năng. Và ông đã phát hiện ra một chàng trai Ê Đê, hát thánh ca với chất giọng to, cao, vang… đó chính là nghệ sĩ nhân dân Y Moan bây giờ.
Thuyết phục được chàng trai bướng bỉnh này vào đoàn văn nghệ đã khó, giữ được anh ta ở lại tập luyện là cả một vấn đề, khi sáng nào cũng phải luyện thanh, tập hát. Khi quá trình tập luyện lại mang tính chất quy tắc, kỉ luật đã là điều gây khó chịu với những người con của núi rừng thường sống theo bản năng và ý thích của mình. Trong khi cuộc sống của đoàn lại quá khó khăn, kham khổ, hàng ngày các nghệ sỹ chỉ ăn ngô, sắn và bo bo.
Chàng trai Ê Đê Y Moan dễ chán nản lúc ấy, vì lúc đó cái đói luôn hoành hành mà âm nhạc không giúp cho cái bụng của ông no như đi lên rẫy được. Ngày nào cũng phải tập luyện đến 11 giờ mà chỉ ăn quả bon bon sống qua ngày. Không đồng ý với chế độ luyện tập này, có lúc ông đã nảy sinh mâu thuẫn với thầy Trí của mình, không kiềm chế được cơn nóng giận chàng trai Ê Đê đã trút cơn tức một cách bướng bỉnh, thẳng thắn: “Có lần các anh em đang ngồi đông đủ, Y Moan đã cãi nhau và nhổ thẳng nước bọt vào mặt tôi. Biết tính nó bướng bỉnh nên mọi người khuyên tôi nên nhịn nó đi. Sau đó nó bỏ về buôn luôn, tôi phải xuống đó thuyết phục mất nửa tháng nó mới quay về đoàn. Và từ đó hai anh em trở nên rất thân thiết,” Nhạc sĩ Minh Trí bồi hồi nhớ lại.
Nhạc sĩ Mạnh Trí đến viếng NSND Y Moan
Từ đó, nghệ sĩ Minh Trí bắt đầu dạy Y Moan những bài hát tiếng kinh đầu tiên, đó là bài Lá đỏ, sau đó là bài Cung đàn mùa xuân… rồi đưa ông đi khắp các buôn làng xa xôi để “phục vụ chính trị”, dùng tiếng hát để vận động bà con.
Năm 1979, NSND Y Moan lần đầu tiên tham gia một hội thi lớn và giành luôn huy chương vàng cuộc thi “hội diễn các đoàn ca múa nhạc toàn quốc tại TPHCM”, sau đó ông bắt đầu phát triển sự nghiệp ra Hà Nội và nhều nước khác trên thế giới.
Mặc dù đã nổi tiếng, nhưng ông vẫn gắn bó với quê hương, nơi sinh ra mình. Luôn luôn vào các buôn làng để cống hiến giọng ca, chính vì vậy những người con của Tây Nguyên không chỉ tự hào về Y Moan mà phong cách âm nhạc, những bài hát của ông đã ăn sâu vào nền âm nhạc của các chàng trai, cô gái của nơi đại ngàn Tây Nguyên, là cánh chim đầu đàn của các buôn làng Tây Nguyên: “Dù đã nổi tiếng nhưng Y Moan vẫn luôn giữ nếp sống của người Ê Đê, mỗi lần về làng, Y Moan vẫn lên rẫy, đi săn bắn… và giữ được cái hồn của dân tộc”.
Là người bên cạnh và chứng kiến NSND Y Moan trong những ngày đầu bước vào làng âm nhạc Việt Nam, và bây giờ cũng chính ông phải chứng kiến sự ra đi còn quá sớm của “cánh chim đại ngàn”, Chủ tịch hội văn học nghệ thuật tỉnh Đắk Lắk Nguyễn Hữu Trường không tránh khỏi cảm giác bàng hoàng, đau xót và sững sờ. Ông nói: “Dù biết NSND Y Moan bị ung thư, nhưng tôi vẫn cảm thấy đột ngột khi biết anh đã qua đời. 3h chiều qua tôi đang đi công tác cách đây cả trăm cây số nhưng vẫn cấp tốc quay về. Khi đến viếng NSND Y Moan, nghe lại giọng hát của anh tôi xúc động quá, nhất là những bài hát đó anh hát trong khi mang bạo bệnh. Y Moan chính là NSND, là tiếng hát của con chim đại ngàn vẫn vang mãi.”
Chủ tịch hội văn học nghệ thuật tỉnh Đắk Lắk Nguyễn Hữu Trường đến viếng NSND Y Moan
“Tôi biết NSND Y Moan khi anh mới vào nghề, những năm 1977- 1979, khi đó giọng hát của Y Moan còn thô, chưa qua đào tạo nhưng nó đã báo hiệu một giọng ca sau này sẽ trở thành NSND của đồng bào các dân tộc Tây Nguyên.”
“Vĩnh biệt anh, tôi vĩnh biệt một đồng đội, một người bạn lớn của những nghệ sĩ lớn. Cầu mong cho linh hồn anh sẽ siêu thoát và giọng hát của anh vẫn còn đọng mãi.”
Với nghệ sĩ Linh Nga, nguyên Chủ tịch Hội văn học nghệ thuật tỉnh Đắk Lắk: “Bao nhiêu người hy vọng rằng sẽ có một phép màu nào đó để Y Moan có thể hồi phục lại, nhưng phép màu đó không có”, Linh Nga rưng rưng nói.
Nghệ sĩ Linh Nga rưng rưng lệ khi ghi sổ tang
“Khi thắp nén nhang cho Y Moan thì tôi thấy một sự vô lý hết sức: Chị lại đi lạy trước vong linh em như thế này. Theo thói đời người ta vẫn thấy thì người lớn tuổi phải đi trước chứ. Chỉ tiếc rằng, nguyện vọng cuối cùng của Y Moan vẫn không thực hiện được. Đó là được hát ở Đắk Lắk với các nghệ nhân, bạn bè trên chính quê hương mình...”
Ông Vũ Lân, nguyên trưởng đoàn ca múa nhạc Đắk Lắk nói trong niềm tiếc thương: “Anh em bạn bè đã biết sẽ có ngày này nhưng vẫn bất ngờ với sự ra đi quá đột ngột của Y Moan. Trong những năm làm trưởng đoàn ca múa nhạc của tỉnh, phải chứng kiến nỗi đau của đồng đội mình tôi thấy rất xót xa. Nhưng cũng thấy an ủi được phần nào vì Y Moan đã thực hiện được tâm nguyện của mình đó là ra một Album cuối cùng trên mảnh đất Tây Nguyên.”
Ông Vũ Lân, nguyên trưởng đoàn ca múa nhạc Đắk Lắk đến viếng NSND Y Moan
Cáo phó của gia đình NSND Y Moan
Thiên Thư
