Diệt khuẩn an toàn, điều mà tất cả người dân nên biết

1. Thưa Phó giáo sư, diệt khuẩn (khử trùng) và tiệt khuẩn (tiệt trùng) có quan trọng đối với con người hay không?

Diệt khuẩn (tiếng Anh là disinfection) và Tiệt khuẩn (tiếng Anh là sterilization) là quá trình loại trừ hoặc tiêu diệt hoàn toàn tất cả các tác nhân gây truyền nhiễm như nấm, vi khuẩn, virus, các dạng bào tử,... Diệt khuẩn và tiệt khuẩn là quá trình được sử dụng trong nhiều lĩnh vực và đóng vai trò rất quan trọng không chỉ trong lĩnh vực xử lý làm sạch nguồn nước mà còn áp dụng trong khử khuẩn môi trường, bề mặt, dung dịch, đồ dùng, vật liệu, sản phẩm nông nghiệp, vết thương,… Đặc biệt quá trình khử trùng (diệt khuẩn) cho thực phẩm cần phải an toàn, không làm biến chất, mất chất dinh dưỡng có trong thực phẩm, không làm tăng thêm chất độc hại cho thực phẩm;không tạo ra sản phẩm phụ kèm theo để không gây hại cho người sử dụng..

2. Phó giáo sư có thể giải thích rõ diệt khuẩn an toàn là gì?

Diệt khuẩn, tiệt khuẩn an toàn là tùy thuộc vào đối tượng sẽ sử dụng tác nhân diệt khuẩn phù hợp cả về loại, hiệu quả và chi phí, cách thức thực hiện để không tạo ra các sản phẩm, tác dụng phụ ảnh hưởng đến môi trường, sản phẩm và sức khỏe con người.

3. Diệt khuẩn an toàn và kiến thức diệt khuẩn an toàn cần thiết như thế nào đối với sức khỏe, thưa Phó giáo sư?

Quá trình diệt khuẩn an toàn và hiểu biết, nhận thức đúng vể nó là hết sức cần thiết để đảm bảo sức khỏe cộng đồng và nâng cao chất lượng cuộc sống. Quá trình này được thực hiện thường xuyền, hàng ngày hàng giờ trong sinh hoạt ví dụ như diệt khuẩn trên thực phẩm như rau, củ, quả, thịt, cá… để bảo quản, trước khi chế biến, sử dụng; khử trùng nước để uống trực tiếp; khử trùng các vật dụng (chén, bát đũa, cốc, bình sữa, dụng cụ hút sữa, quần áo trẻ nhỏ); phòng, chữa bệnh (súc miệng, lau rửa vết thương,…); lưu trữ thực phẩm sau nhiều giờ hoặc nhiều ngày, khử mùi…

Diệt khuẩn không an toàn sẽ gây ra những phản ứng, hoặc tác dụng phụ ảnh hưởng đến sức khỏe.

Ngoài ra khi diệt khuẩn cần chú ý lựa chọn cách (chất diệt khuẩn) để quá trình diệt khuẩn đạt hiệu quả. Thông thường quá trình này có thể có hiệu quả tiêu diệt đến 99,99% các vi khuẩn gây hại.

4. Xin Phó giáo sư cho biết về mức độ an toàn của các phương pháp diệt khuẩn hiện nay?

Mức độ an toàn như đã nói ở trên phụ thuộc vào mỗi phương pháp diệt khuẩn, tiệt khuẩn (tác nhân sử dụng) và cho mỗi trường hợp cụ thể ví dụ khử trùng bằng nước muối sinh lý, thuốc tím, dung dịch hydro peoxit hay còn gọi là nước oxi già, clo và các hợp chất clo (với nồng độ, liều lượng phù hợp),… thường áp dụng cho khử trùng, tiệt trùng vết thương, bề mặt, vật liệu, dụng cụ…Khử trùng bằng ô zon, tia tử ngoại thường áp dụng cho sản xuất nước tinh lọc, đóng chai. Hiện nay một số tác nhân khử trùng hiệu quả khác như nano bạc đang được sử dụng khá phổ biến cho nhiều lĩnh vực trong đó có khử trùng nước.

5. Theo Phó giáo sư thì giải pháp nào hiện nay đang là lựa chọn hiệu quả và an toàn nhất?

Như trên đã đề cập giải pháp diệt khuẩn, tiệt khuẩn hiện được sử dụng phổ biến tùy thuộc theo từng đối tượng, lĩnh vực và quy mô. Một trong các giải pháp diệt khuẩn (khử trùng) an toàn và hiệu quả nhất đang được sử dụng phổ biến là sử dụng nano bạc với kích thước siêu nhỏ (3-10 nm). Các ưu điểm chính của nano bạc gồm:

• Nano bạc có khả năng tiêu diệt cả vi khuẩn, diệt virus; chống nấm và khử mùi.

• Nano bạc tiêu diệt triệt để bào tử của hơn 650 loại nấm, vi khuẩn, virus gây bệnh chỉ sau 5-6 phút nên vi khuẩn, virus không thể có cơ hội kháng thuốc. Do đó nano bạc có thể sử dụng thường xuyên lâu dài mà vẫn đảm bảo hiệu quả diệt khuẩn.

• Nano bạc an toàn cho sức khỏe con người cả với liều lượng tương đối cao, không có phụ gia hóa chất, không gây tồn dư các thành phần hóa học có độc tính trong sản phẩm sau khử trùng.

• Độ bền hóa học cao có thể bảo quản, sử dụng sau 2-3 năm.

Tóm lại, nano bạc có tính năng tiêu diệt vi khuẩn cao, có thể cao gấp hàng trăm lần so với bạc kim loại. Nano bạc được xem là chất diệt khuẩn tự nhiên, an toàn và hiệu quả ứng dụng rộng rãi trong xử lý nước đã được giới chuyên môn kiểm chứng và công nhận. Ngoài ra, với tính năng khử khuẩn cao nano bạc đã được ứng dụng vào nhiều loại thiết bị gia dụng khác như điều hòa, máy giặt, máy khử mùi, máy khử độc hoa quả… và dụng cụ đựng thực phẩm như bình sữa, bát đĩa,…