Rất có thể Vinalines Queen bị lật úp trong khoảng thời gian ngắn

Tại sao tàu VINALINES QUEEN nếu chìm, nhưng không để lại dấu vết gì? Quặng niken là loại quặng có tỉ trọng nặng, vì thế khi xếp loại hàng này xuống những con tàu chuyên chở hàng rời (dry bulk carrier) thường người ta sử dụng phương pháp xếp hàng theo kiểu Jumping Load (xếp hàng theo kiểu “nhảy”) - tức là xếp một hầm bỏ một hầm. Nguyên nhân vì đây là loại hàng có tỷ trọng lớn, hệ số chất xếp SF lại nhỏ, nếu xếp dàn trải ở tất cả các hầm trên tàu thì sẽ xếp vơi, không đầy hầm được (hệ số rỗng còn rất nhiều, có khi chiếm đến hơn nửa hầm), như vậy hàng dễ bị xô lệch trong khi tàu hành trình.

Chính vì vậy, nếu xếp theo kiểu Jumping thì hàng sẽ đầy hầm, giảm tối thiểu khả năng bị xô lệch hàng gây mất ổn định. Nếu tàu có 5 hầm hàng thì hàng sẽ xếp xuống các hầm 1, 3, 5 còn các hầm 2, 4 sẽ bơm dằn nước ballast để ổn định sức bền thân tàu, nếu trong hồ sơ tàu cho phép.

Tàu VNL QUEEN có 5 hầm, giả sử rằng tàu không xếp hàng theo kiểu Jumping như đề cập ở trên mà xếp hàng theo kiểu dàn trải đều cho 5 hầm, khi đó hệ số rỗng trong hầm hàng là rất lớn. Điều này dẫn đến khi hàng quặng bắt đầu hóa lỏng, thì diện tích mặt thoáng tự do trong hầm hàng đã làm cho khối chất lỏng này có điều kiện bị xô lệch tràn qua một bên tàu dưới tác động của sóng gió.

Tàu VNL QUEEN hành trình từ phía nam lên phía bắc, gió đông bắc cấp 8-9 tạo ra hướng sóng biển đập vào mạn phải tàu làm cho tàu luôn có xu hướng nghiêng trái, dẫn đến hàng sẽ bị xô lệch về bên trái theo thời gian.

Về lý thuyết tàu, khi tàu nghiêng sẽ sinh ra moment hồi phục giúp tàu trở lại cân bằng ban đầu. Nhưng ở đây, dưới tác động của ảnh hưởng moment, mặt thoáng phần hàng bị hóa lỏng sẽ làm cho giá trị moment này giảm đi đáng kể. Điều này càng nguy hiểm nếu giá trị cánh tay đòn ổn định của moment hồi phục đạt giá trị âm, khi đó chính moment này sẽ kéo tàu càng nghiêng thêm cho đến khi tàu đạt trạng thái cân bằng mới.

Mà ở đây, tàu VNL QUEEN đang chở trên mình một khối lượng lớn quặng niken, gần như là đầy tải, vì thế moment trên sẽ đạt giá trị âm rất lớn, kéo tàu nghiêng cho đến khi đạt trạng thái cân bằng mới là tàu bị lật úp (Capsize).

Trong hàng hải, thuật ngữ “chiều cao thế vững GM” biểu thị cho khả năng trở lại trạng thái ban đầu của con tàu, một khi GM = 0 hoặc có giá trị âm thì moment hồi phục sẽ đổi chiều, tàu nghiêng càng nghiêng thêm. Vì thế khả năng tàu bị lật úp trong một khoảng thời gian ngắn là hoàn toàn có thể xảy ra. Chính vì vậy, mọi trang thiết bị như EPIRB, Liferaft tự thổi … mặc dù được liên kết “mềm” với sàn tàu thông qua các khóa thủy tĩnh nhưng không thể thoát ra và nổi lên được, không có một dấu vết nào được tìm thấy là đúng.

Một điều cần lưu ý là khi con tàu đã nghiêng với góc nghiêng lớn (18 độ) thì tính năng điều động tàu cũng giảm, hơn nữa điều kiện sóng gió tác động làm con tàu càng bị lật nhanh hơn và sau đó là chìm xuống đại dương.

Nhưng vẫn hy vọng một điều kỳ diệu có thể xảy ra chăng?!!!