Cháy xe: Bên đáng phải nhận trách nhiệm nhất là các nhà sản xuất

Giả sử chúng ta mua một cái màn hình máy vi tính mới, khi đang sử dụng thì màn hình bốc cháy. Bạn sẽ bảo là EVN cung cấp điện không đạt chuẩn? Bạn sẽ chờ bộ KHCN điều tra nguyên nhân? Tôi tin chắc không ai nghĩ hay làm như vậy, mà sẽ lập tức đem đến nơi bán để được hưởng chế độ bảo hành. Hay nói cách khác là buộc nhà sản xuất phải có trách nhiệm khắc phục sự cố xảy ra với sản phẩm của họ. Thậm chí yêu cầu thay một màn hình mới cho chúng ta.

Vậy tại sao cách suy luận này lại không được áp dụng đối với một chiếc xe máy, cũng là một sản phẩm công nghiệp của một đơn vị sản xuất? Tại sao chúng ta không buộc trách nhiệm nhà sản xuất... phải khắc phục sự cố xảy ra đối với sản phẩm của họ trong thời gian bảo hành?

Phải chăng vì họ là công ty nước ngoài và như vậy một cách mặc định họ luôn luôn hiện đại, tiên tiến và… không bao giờ có lỗi? Hay phải chăng vì chúng ta ngại khó và đành kêu ca, phàn nàn với các cơ quan chức năng nhà nước?

Tôi thấy như vậy thì thật không công bằng và thậm chí đáng hổ thẹn, khi chúng ta cứ loanh quanh buộc tội và quy trách nhiệm lẫn nhau. Trong khi theo tôi, bên đáng phải nhận trách nhiệm nhất là các nhà sản xuất, thì tôi thấy họ vẫn cứ phớt lờ, lặng thinh…

Hãy nhìn sang các nước khác xem, ví dụ như Chủ tịch Toyota đã phải điều trần và xin lỗi về sự cố mà chưa có bằng chứng rõ ràng; nhà sản xuất phải thu hồi sản phẩm chỉ vì sai một con bu lông; PCX cũng từng được triệu hồi ở Thái Lan dù chưa có hậu quả nghiêm trọng nào...

Còn người tiêu dùng Việt Nam, những người đang được "yêu"? Phải chăng chúng ta vẫn đang ngất ngay trong men say tình "yêu" và sợ làm tổn thương người yêu bằng một thái độ kiên quyết hơn?

Chúng ta phải vô cùng vất vả để có số tiền mua chiếc xe máy và số tiền đó không phải chỉ đơn thuần cho phần vật chất của xe là khung sườn, săm vỏ hay dàn nhựa, mà quan trọng hơn là chất lượng vận hành của nó. Xét cho cùng, chúng ta bỏ tiền ra thực chất để mua sự vận chuyển thuận lợi an toàn trong hình hài chiếc xe máy. Vậy nếu nhà sản xuất không bán được sự vận chuyển an toàn, thuận lợi như cam kết thì rõ ràng họ phải có trách nhiệm trước tiên.

Theo tôi, chúng ta hãy tạm quên nguyên nhân là chất lượng xăng dầu và nhìn lại vấn đề với một cái nhìn công bằng hơn về trách nhiệm của tất cả các bên có liên quan. Từ đó quy trách nhiệm giải quyết vấn đề một cách rốt ráo và triệt để, đảm bảo lợi ích người tiêu dùng cũng như buộc các bên liên quan phải có trách nhiệm hơn đối với lĩnh vực thực sự thuộc trách nhiệm của họ.

Trước hết, đơn vị quản lý về chất lượng sản phẩm xe máy cần lấy mẫu tất cả các sản phẩm xe gắn máy hay xảy ra cháy một cách ngẫu nhiên ở những địa phương có tần suất xảy ra cháy cao. Các chi tiết, linh kiện, chỉ tiêu kỹ thuật lắp ráp phải được kiểm tra thật chi tiết và chất lượng của từng chi tiết, phụ kiện trên chiếc xe xem có đúng như đã đăng ký không.

Nếu có bất kỳ chi tiết nào của một sản phẩm xe máy không đúng chỉ tiêu chất lượng đã đăng ký (cho dù có hay không liên quan đến cháy), thì đơn vị sản xuất sản phẩm xe máy đó (chứ không phải đơn vị sản xuất chi tiết đó) phải có trách nhiệm trình bày kế hoạch khắc phục trong một thời gian nhất định. Nếu quá thời hạn mà đơn vị không thể thực hiện biện pháp khắc phục, thì cơ quan quản lý thị trường phải ngừng ngay việc đưa ra thị trường sản phẩm đó. Đồng thời phải bồi thường trong trường hợp có thể chứng minh mối liên hệ giữa tổn thất xảy ra và sai sót được phát hiện.

Tôi tin rằng với cách này, nhà sản xuất - cũng là đơn vị nắm rõ nhất các thông số kỹ thuật và có điều kiện nhiều nhất về tài chính (thu về từ bán sản phẩm), thiết bị, công nghệ sẽ nhận thức được trách nhiệm và thúc đẩy việc điều tra nguyên nhân. Tất nhiên, cách làm này không hề loại trừ chất lượng xăng dầu ra khỏi danh sách "nguyên nhân tiềm năng". 

Bạn đọc có email:  ewscomments@gmail.com