Nghệ An: Cam Xã Đoài khan hiếm ngày cận tết

Nhắc đến cam Xã Đoài ở xã Nghi Diên (Nghi Lộc, Nghệ An), có lẽ không ai không biết đến bởi sự thơm ngon ngọt và mọng nước mà không nơi nào có được. Không chỉ nổi tiếng bởi sự thơm ngon, hiện nay, cam Xã Đoài còn nổi tiếng bởi sự đắt đỏ, khan hiếm như 1 món ăn của quý tộc ngày xưa.

Trong số những người trồng cam Xã Đoài, vườn của Ông Nguyễn Duy Hảo (62 tuổi, trú xóm 9, xã Nghi Diên, Nghi Lộc) được đánh giá là 1 trong những vườn cam đẹp nhất và còn lưu giữ được giống cam Xã Đoài “chính gốc” từ xa xưa.

Ông Hảo cho biết, hiện vườn gia đình ông còn có 70 gốc cây cam được người cha để lại từ những năm 1982. Do trải qua nhiều năm, những gốc cây cam này cũng đã già cỗi và yếu ớt. Vì sợ mất giống gốc nên ông Hảo đã tự mày mò và chiết cành trồng ngay trên chính vườn mình để lưu giữ nguồn gen quý.

Mỗi năm, gần 100 gốc cây cam Xã Đoài trong vườn, gia đình ông Hảo thu hoạch được khoảng 1000 quả bán với giá trung bình từ 60-80 nghìn đồng/1 quả. Tính trừ chi phí, mỗi năm, gia đình ông Hảo có thu nhập từ 60-80 triệu đồng.

Dù giá cả đắt là vậy, nhưng không phải ai muốn mua cam Xã Đoài cũng có. Bởi đến thời điểm hiện tại, gần như các vườn cam Xã Đoài đã được bán hết. Nhà nhiều nhất chỉ còn lẻ tẻ vài quả để dành làm quà biếu.

“Tuy cam đắt nhưng cứ đến nửa tháng trước tết là chúng tôi cũng không có mà bán. Hầu hết khách họ đã đến đặt trước từ cách đây 3 tháng. Họ chờ khi nào gần tết mới đến hái cam về. Như bây giờ trong vườn tôi chỉ còn lại khoảng 10 quả cam. Hôm trước có người đến hỏi mua, nhưng tôi không bán được vì không phải của mình nữa”, ông Hảo chia sẻ.

Giống cam Xã Đoài quý chỉ vùng đất này mới có, nhưng điều đặc biệt không phải người Xã Đoài nào cũng trồng được để cho ra quả cam ngon. Vậy nên, hiện nay, những quả cam Xã Đoài “chính gốc” còn lại rất ít. Đa số là những quả cam Xã Đoài được cắt chiết và ươm lại từ nguồn guống gốc.

Chính vì sự đắt đỏ, quý hiếm là vậy, nên nếu muốn mua được những quả cam ngon ngọt “chính gốc”, khách hàng phải đến tận vườn đặt hàng từ khoảng 3 tháng trước khi cam chín với giá từ 60-80.000 đồng/1 quả.

Cam Xã Đoài ngon nên không chỉ bán quả tươi, người dân nơi đây còn hái những quả nhỏ hoặc xấu cuối mùa do khách hàng không hái để ngâm thành đặc sản rượu cam xứ Đoài.

“Rượu cam Xã Đoài thì đặc sản rồi. Mỗi bình rượu chúng tôi lấy 3 chai rượu nếp thật ngon ngâm với 5 quả cam. Mỗi bình như thế chúng tôi bán 400.000 đồng. Uống rượu cam Xã Đoài cũng sẽ thưởng thức được mùi thơm và ngon của cam mà không nơi nào có được”, ông Hảo giới thiệu.

Cũng vì cam bán được giá và tận dụng hết những quả to, nhỏ nên hầu hết khách hàng đến mua cam đều là những người có điều kiện kinh tế khá giả để thưởng thức và làm quà biết tết.

Cách đây 5 năm, để phát triển và lưu giữ loại cam quý này, Trung tâm phục tráng cam Xã Đoài do anh Nguyễn Quốc Tuấn làm chủ đã được lập nên trên địa bàn xóm 5, xã Nghi Diên, Nghi Lộc (cạnh Quốc lộ 1A - đường tránh TP Vinh). Trên mảnh đất rộng 12ha, với hơn 4000 gốc cam đã được trồng lên xanh tươi tốt.

Để đảm bảo cho vườn cam sinh trưởng tốt, người chủ trang trại đã thuê hàng chục nhân công bảo vệ, chăm sóc từng gốc cam. Ngoài ra, theo định kỳ, cán bộ Cục bảo vệ thực vật sẽ thường xuyên đến kiểm tra sức khỏe cho vườn cam và hướng dân chăm sóc, diệt trừ sâu bệnh.

Trải qua 5 năm chăm sóc và phát triển, đến thời điểm hiện tại, trang trại phục tráng cam Xã Đoài đã trĩu quả và cho thu hoạch hơn 15 tấn cam mỗi năm. Cũng từ khi trang trại này cho thu hoạch, người dân và khách thập phương có thêm nhiều cơ hội để thưởng thức được những trái cam Xã Đoài ngon, ngọt.

Ông Nguyễn Văn Ngọc - người coi quản trang trại cam chia sẻ: “Vườn cam này trồng cách đây 5 năm và vừa cho quả được 2 mùa. Cây nào cũng sai trĩu quả. Quả cam Xã Đoài này mọng nước và ngọt lắm. Mỗi lần đến mùa cam chín, người dân và khách rồi các xe tải, xe khách khắp nơi đi qua đây khi nào cũng dừng lại vào thăm vườn và mua người vài cân. Có người mua cả yến về để dùng và làm quà biếu. Càng tết, họ càng mua nhiều hơn, hầu như ngày nào cũng có người đến hỏi mua cam”.

Nguyễn Duy