Gia Lai:

Dân bức xúc công ty cà phê “làm một đường, khoán sản một nẻo”!

(Dân trí) - Năm 2016, Công ty TNHH MTV Cà phê Gia Lai (gọi tắt là Công ty cà phê Gia Lai) thực hiện phương án chặt bỏ một phần cà phê để trồng xen canh cây sầu riêng tại Chi nhánh Ia Yok. Theo đó, trên một 1ha diện tích cà phê sẽ chặt 0,1ha để trồng xen canh sầu riêng, sau 5 năm sẽ khoán thêm sản sầu riêng. Tuy vậy, khi người dân còn 0,9ha cà phê nhưng công ty vẫn giữ mức thu sản đối với 1ha, khiến người dân rất bất bình.

Công nhân bất bình về khoán sản

Theo đó, phía Công ty cà phê Gia Lai yêu cầu các công nhân chặt bớt 0,1ha/1ha cà phê để trồng xuống xen canh cây sầu riêng. Đồng thời, công ty sẽ đầu tư các công trình XDCB, hướng dẫn kỹ thuật, chi phí quản lý như tiền thuê đất, nguồn nước tưới… Phía công nhân chịu trách nhiệm trồng và chăm sóc, vật tư, phân bón, thuốc BVTV,… và bắt đầu nộp khoán sầu riêng kể từ năm thứ 5 trở đi, sản lượng 50kg/0,1ha.


Cây sầu riêng trồng xen trong vườn của anh Trần Đức Vinh

Cây sầu riêng trồng xen trong vườn của anh Trần Đức Vinh

Tuy nhiên, đơn vị này không hề đá động gì đến việc giảm nộp sản lượng cà phê trên phần diện tích chặt bỏ. Ông Đậu Đình Phước, công nhân Đội sản xuất cà phê Chư Păh 1 bức xúc: “Tháng 3/2016, Công ty Cà phê Gia Lai đưa ra phương án trồng thay thế hệ thống cây che bóng, chắn gió phụ cho vườn cà phê bằng cây sầu riêng tại đội Chư Păh 1 và buộc công nhân thực hiện, bất chấp việc công nhân phản đối vì nhận thấy hiệu quả kinh tế chưa cao. Theo đó, công ty yêu cầu đội sản xuất nhổ 120 cây cà phê/1ha, tương ứng với diện tích khoảng 1 sào (0,1ha) đất để trồng xen bằng cây sầu riêng.

“Điều đáng nói là thay vì phân phối 120 cây giống tương ứng với số cây cà phê bị nhổ bỏ thì phía công ty chỉ mới phân phối 25 cây giống/0,1ha/1ha cho chúng tôi trồng xen trên phần đất cà phê nhổ bỏ. Đồng thời, công ty này cũng không hề nói gì đến việc giảm sản lượng cà phê cho công nhân đối với diện tích cà phê bị nhổ bỏ. Cuối năm 2016 vừa rồi, Công ty cà phê Gia Lai vẫn thu sản lượng giao khoán 4 tấn/1ha/năm cho phần diện tích 0,9ha thay vì 1ha như những năm trước đó. Điều này là quá bất công, khi mà chúng tôi phải gánh chịu cả phần diện tích không thu hoạch được gì….Đội công nhân chúng tôi đã nhiều lần làm đơn kiến nghị tập thể lên các cấp, sở ngành chức năng để can thiệp nhưng đến nay vẫn chưa có câu trả lời.”, ông Phước cho biết thêm.

Nhiều hộ đã trồng thay thế cây cà phê mới thay cho cây sầu riêng
Nhiều hộ đã trồng thay thế cây cà phê mới thay cho cây sầu riêng

Một công nhân khác thuộc Đội sản xuất cà phê Chư Păh 1, ông Trần Lâm Úy bức xúc nói: “Bên Đội xí nghiệp 2/9 cũng gặp phải tình trạng tương tự như chúng tôi và đã được Sở NN&PTNT kiểm tra, khảo sát, đánh giá và có văn bản trả lời cụ thể. Còn chúng tôi nhiều lần làm đơn kiến nghị thì lại không thấy phản hồi gì, điều này khiến cho các anh chị em công nhân trong đội sản xuất không khỏi cảm thấy bản thân thiếu sự tôn trọng.”

Trao đổi với bà Hà Thị Tuyết, công nhân đội Xí nghiệp cà phê 2/9 thì được biết, phía công ty triển khai tại các cuộc họp Chi bộ rằng: “Nếu không trồng sầu riêng thì sẽ không xét nâng bậc lương và cắt bình xét Chiến sỹ thi đua, Lao động tiên tiến,… Dịp Lễ Quốc khánh (2/9) năm nay, công ty cũng không cho tiền như các năm trước. Tại các cuộc họp Chi bộ của đội, chúng tôi với tư cách là những Đảng viên, đại diện quyền lợi của anh em công nhân đã nhiều lần phát biểu, đề xuất ý kiến mong muốn Ban lãnh đạo công ty xem xét đến vấn đề bức xúc của công nhân, tuy nhiên, đâu vẫn vào đấy.”

Đến thời điểm hiện tại, Đội sản xuất Chư Păh 1 và Đội Xí nghiệp 2/9 có tổng diện tích trồng cà phê là hơn 135ha. Tương ứng với đó, có khoảng13,5 ha đang bị phá bỏ để trồng sầu riêng nhưng các đội sản xuất vẫn phải hứng chịu sản lượng giao khoán thừ phía Công ty Cà phê Gia Lai. Điều này gây thiệt hại không nhỏ đến quyền lợi của công nhân các đội sản xuất, chưa kể đến những vấn đề trái khoáy khác.

Doanh nghiệp bình chân như vại

Không đồng ý với cách giao khoán của Công ty TNHH MTV cà phê Gia Lai, nhiều công nhân của hai đội sản xuất gồm: Đội sản xuất Chư Păh 1 và Đội xí nghiệp 2-9 thuộc Chi nhánh Ia Yok-Công ty TNHH MTV cà phê Gia Lai đã gửi đơn kiến nghị đến các cơ quan chức năng của tỉnh. Nhận được kiến nghị của các công nhân Đội xí nghiệp 2-9, UBND tỉnh đã chỉ đạo Sở Nông nghiệp và PTNN chủ trì và phối hợp với các cơ quan chức năng kiểm tra những kiến nghị của công nhân.

Báo cáo kết quả của Sở NN&PTNT tỉnh
Báo cáo kết quả của Sở NN&PTNT tỉnh

Kết quả xác minh của Sở Nông nghiệp và PTTN cho thấy, Công ty TNHH MTV cà phê Gia Lai đã triển phương án trồng thay thế hệ thống cây che bóng chắn gió phụ cho vườn cà phê bằng cây sầu riêng khi chưa được sự phê duyệt của các cấp có thẩm quyền.

Đối với kiến nghị của công nhân về việc giảm sản lượng khoán niên vụ 2016-2017 từ 1 ha xuống 0,9 ha là đúng vì Công ty TNHH MTV cà phê Gia Lai đã triển khai phương án nhổ bỏ cây cà phê và đã trồng xen canh cây sầu riêng thay cây cà phê, Sở Nông nghiệp và PTNT yêu cầu Công ty TNHH MTV cà phê Gia Lai cần thống kê lại số lượng cây cà phê đã nhổ bỏ để giảm sản lượng cho công nhân.

Nói về vấn đề này, anh Trần Đức Vinh, công nhân Đội sản xuất Chư Păh 1 cho rằng “Chúng tôi chỉ mong muốn Lãnh đạo công ty Cà phê Gia Lai có buổi đối thoại trực tiếp với anh em công nhân, nghe những giải bày của chúng tôi để đi đến ý kiến thống nhất chung… không nên làm việc theo kiểu áp đặt anh em công nhân, bất chấp quyền lợi của người lao động như thế…”

UBND tỉnh đã có công văn (công văn số 3096/UBND-NL ngày 11-8-2017 do ông Kpă Thuyên - Phó Chủ tịch UBND tỉnh ký) chỉ đạo Công ty TNHH MTV cà phê Gia Lai cần tổ chức rà soát, thống kê số cây đã nhổ bỏ để trồng sầu riêng của từng hộ công nhân nhận khoán Đội xí nghiệp 2-9 và tính toán thỏa thuận giảm sản lượng khoán cho từng hộ theo đúng qui định. Đồng thời, phê bình tập thể lãnh đạo Công ty TNHH MTV cà phê Gia Lai vì đã không chấp hành chỉ đạo của UBND tỉnh về việc chưa triển khai phương án khoán trồng xen cây sầu riêng trong vườn cà phê.

Phạm Hoàng