Bài 6:

Cung đường chết ở Miền tây xứ Nghệ: Điển hình của việc "cha chung không ai khóc"?

(Dân trí) - “Nguyên nhân quan trọng nhất đó là việc quản lý tuyến đường biên giới liên quan đến trách nhiệm của nhiều tổ chức cá nhân nên không ai đứng ra chủ trì quy chế phối hợp để kiểm tra xử lý xe quá tải quá khổ”, đó là ý kiến của ông Nguyễn Khắc Chương - Phó chánh Thanh tra Sở GTVT Nghệ An.

Báo cáo của Sở GTVT Nghệ An gửi báo Dân trí.
Báo cáo của Sở GTVT Nghệ An gửi báo Dân trí.

Cần quy trách nhiệm tổ chức, cá nhân liên quan

Ông Nguyễn Khắc Chương - Phó Chánh thanh tra Sở GTVT cho rằng, nguyên nhân khách quan dẫn đến tuyến đường Na Ngoi-Khe Kiền bị “băm nát” là do lượng gỗ được cấp phép qua cửa khẩu thuộc huyện Kỳ Sơn quá lớn. Trong khi tuyến đường này lại được thiết kế tải trọng thấp nên không “đủ sức” chống chịu. Hơn nữa, nguồn kinh phí để bảo trì tuyến đường của huyện rất hạn chế nên không thể đủ để quản lý hoạt động duy tu bảo dưỡng.

Ngoài ra, ông Chương cũng cho biết, đặc điểm tuyến đường trên là bên núi bên vực, đường cấp phối đất tự nhiên nên mưa dễ lầy, nắng dễ bụi không có người quản lý chuyên nghiệp nên nước chảy theo dọc mương và giữa đường nên đường dễ hỏng.

Tuyến đường Nậm Càn - Na Ngoi nát như tương về mùa mưa.
Tuyến đường Nậm Càn - Na Ngoi nát như tương về mùa mưa.

Ông Nguyễn Khắc Chương khẳng định, đường biên giới Kỳ Sơn hỏng là do thiếu lực lượng kiểm tra kiểm soát về tải trọng xe trên tuyến đường này dẫn đến để tình trạng xe quá tải quá khổ hoạt động trên địa bàn này một thời gian dài mà không ai xử lý. Nhưng trên địa bàn có rất nhiều lực lượng như Biên phòng, Hải quan, Công an…?.

“Nguyên nhân quan trọng nhất đó là việc quản lý tuyến đường biên giới liên quan đến trách nhiệm của nhiều tổ chức cá nhân nên không ai đứng ra chủ trì quy chế phối hợp để kiểm tra xử lý xe quá tải quá khổ. Bởi theo điều 7, khoản 2, Nghị định 34 năm 2014 của Chính phủ thì trách nhiệm quản lý người và phương tiện hoạt động trong khu vực biên giới ngoài lực lượng biên phòng thì còn có Công an và các cơ quan chức năng quản lý trên địa bàn”, ông Nguyễn Khắc Chương phân tích.

Cung đường chết ở Miền tây xứ Nghệ: Điển hình của việc "cha chung không ai khóc"? - 3
Theo điều tra của Dân trí, thì trong số gần cả trăm chiếc xe vận tải ở khu vực biên giới Cửa Khẩu lối mở và cửa khẩu phụ thì có rất nhiều xe đã hết hạn đăng kiểm 2-3 năm.
Theo điều tra của Dân trí, thì trong số gần cả trăm chiếc xe vận tải ở khu vực biên giới Cửa Khẩu lối mở và cửa khẩu phụ thì có rất nhiều xe đã hết hạn đăng kiểm 2-3 năm.

Trước đó, ngày 11/4/2016 vừa qua, Sở Giao thông vận tải đã chủ trì, tổ chức cuộc họp để bàn các biện pháp, giải pháp trong thời gian tới nhằm chấm dứt triệt để, hoàn toàn tình trạng xe ô tô quá tải, quá khổ, hết hạn kiểm định hoạt động trên các tuyến đường giao thông nói trên trong thời gian tới do báo Dân trí phản ánh.

Tham dự cuộc họp có đại diện các cơ quan, đơn vị: Công an tỉnh, BCH Bộ đội Biên phòng Nghệ An, các Đồn Biên phòng Tam Hợp, Nậm Càn, Na Ngoi, UBND và Công an các huyện Kỳ Sơn, Tương Dương.

Tại cuộc họp, các cơ quan, đơn vị có liên quan đã thẳng thắn nêu ra những tồn tại, bất cập trong công tác kiểm tra, kiểm soát xe ô tô chở gỗ qua các cửa khẩu phụ, lối mở biên giới trong thời gian qua.

Đại diện đồn Biên phòng Na Ngoi, Đồn Biên phòng Nậm Càn và Chi cục Hải quan cửa khẩu Nậm Cắn cũng đã nhìn nhận một số tồn tại của đơn vị trong thời gian qua trong việc kiểm soát tải trọng xe và các xe hết hạn kiểm định.

UBND các huyện Kỳ sơn, Tương Dương cũng tự đánh giá trong thời gian qua chưa chỉ đạo sâu sát, quyết liệt Ban ATGT huyện, Công an huyện, UBND và Công an các xã biên giới trong công tác phối hợp với các cơ quan chức năng để kiểm soát tải trọng xe, kiểm tra và xử lý các xe hết hạn kiểm định.

Thực trạng giao thông vận tải khi báo Dân trí phản ánh

Ngày 13/4/2016, Sở GTVT Nghệ An có Công văn số: 926/SGTVT-TTr trả lời về việc “Báo cáo kết quả kiểm tra, xử lý xe quá khổ, quá tải, hết hạn kiểm định hoạt động trên tuyến Khe Kiền - Na Ngoi - Buộc Mú (huyện Kỳ Sơn, Tương Dương)”.

Qua kiểm tra thực tế hiện trường, làm việc với các cơ quan, đơn vị có liên quan (Công an; Bộ đội Biên phòng Nghệ An; UBND các huyện Kỳ Sơn, Tương Dương; Chi cục Hải quan Cửa khẩu Nậm Cắn và chính quyền địa phương một số xã ven tuyến) được biết: Thực trạng đường giao thông đoạn Na Ngoi - Khe Kiền (từ km80+00 - km85+00 đường giao thông liên huyện Mường Xén - Ta Đo - Khe Kiền) vào mùa mưa lầy lội, trơn trượt, đi lại hết sức khó khăn là có thật.

Báo cáo của Sở GTVT Nghệ An sau cuộc họp nội bộ vào ngày 11/4 vừa qua. Tại cuộc họp này các đơn vị liên quan cũng thừa nhận một số khuyết điểm... Tuy nhiên, lực lượng Biên phòng mà cụ thể là đại diện ĐBP Na Ngoi vẫn cố tình né tránh trách nhiệm của mình.
Báo cáo của Sở GTVT Nghệ An sau cuộc họp "nội bộ" vào ngày 11/4 vừa qua. Tại cuộc họp này các đơn vị liên quan cũng thừa nhận một số khuyết điểm... Tuy nhiên, lực lượng Biên phòng mà cụ thể là đại diện ĐBP Na Ngoi vẫn cố tình "né tránh" trách nhiệm của mình.

Đoạn này có kết cấu nền, mặt đường bằng đất cấp phối tự nhiên và trong thời gian qua xe có tải trọng lớn hoạt động nhiều nên bị hư hỏng. Tình trạng xe ô tô chở gỗ có dấu hiệu quá tải, quá khổ, xe hết hạn kiểm định hoạt động trên tuyến trong thời gian qua là có thật.

Ngay sau khi được Báo điện tử Dân trí phản ánh, các cơ quan chức năng (Bộ đội Biên phòng, Công an, Thanh tra GTVT) đã vào cuộc một cách quyết liệt, từ tháng 3/2016 đến nay tình trạng trên đã chấm dứt hoàn toàn.

Trong năm 2015 và 4 tháng đầu năm 2016, Sở GTVT Nghệ An đã kiểm tra và phát hiện trên 200 lượt phương tiện chở quá tải trọng, quá khổ giới hạn cho phép và 13 phương tiện không có phù hiệu xe theo quy định hoạt động trên các tuyến đường này. Tất cả các trường hợp vi phạm đều bị lập biên bản vi phạm hành chính và xử phạt theo quy định.

Cung đường chết ở Miền tây xứ Nghệ: Điển hình của việc "cha chung không ai khóc"? - 6
Cung đường chết ở Miền tây xứ Nghệ nỗi ám ảnh của người dân nơi đây.
"Cung đường chết" ở Miền tây xứ Nghệ nỗi ám ảnh của người dân nơi đây.

Đặc biệt, sau khi Báo điện tử Dân trí đăng bài đầu tiên trong loạt bài “Cung “đường chết” ở miền Tây xứ Nghệ”, Sở GTVT đã chỉ đạo Thanh tra Sở tổ chức kiểm tra ngay trên tuyến đường này, đồng thời làm việc với các Đồn Biên phòng: Tam Hợp, Na Ngoi, Nậm Càn và UBND 2 huyện Kỳ Sơn, Tương Dương để phối hợp kiểm tra, xử lý các trường hợp vi phạm.

Kết quả trong 5 ngày (từ ngày 1-5/4/2016), Thanh tra Sở đã phát hiện, lập biên bản vi phạm hành chính đối với 6 trường hợp do có hành vi: Không có phù hiệu xe và tự ý cơi nới kích thước thành thùng xe. Bên cạnh đó, trong tháng 3 năm 2016 UBND huyện Kỳ Sơn đã thành lập Tổ công tác do CSGT Công an huyện chủ trì, tổ chức tuần tra, kiểm tra trên tuyến và đã xử lý 19 trường hợp, trong đó có 16 trường hợp xe hết hạn kiểm định.

Cần chấm dứt thực trạng xe chở quá khổ, quá tải

Sở Giao thông vận tải chủ trì, phối hợp với Công an tỉnh, Bộ chỉ huy BĐBP Nghệ An, Cục Hải quan Nghệ An xây dựng Quy chế phối hợp trong công tác kiểm tra, kiểm soát các phương tiện giao thông cơ giới đường bộ hoạt động trong khu vực biên giới cửa khẩu đất liền giữa các lực lượng với nhau.

Trong các văn bản cho phép nhập khẩu gỗ qua Cửa khẩu phụ, Lối mở biên giới, đề nghị ghi thêm nội dung yêu cầu các cơ quan, đơn vị có trách nhiệm kiểm soát phương tiện giao thông qua biên giới, cửa khẩu không cho các xe chở hàng (gỗ) vượt quá tải trọng, quá khổ giới hạn cho phép nhập cảnh, thông quan.

Kiên quyết không để xe quá khổ, quá tải chở gỗ.
Kiên quyết không để xe quá khổ, quá tải chở gỗ.

Một số xe reo tự chế thiếu sự quản lý của cơ quan chức năng.
Một số xe reo tự chế thiếu sự quản lý của cơ quan chức năng.

Bên cạnh đó, Sở GTVT cũng đề nghị UBND tỉnh Nghệ An chỉ đạo UBND các huyện Kỳ Sơn và Tương Dương thực hiện: Huy động tối đa nguồn lực của địa phương, bố trí kinh phí để sửa chữa, duy tu các đoạn đường trên, phục vụ đi lại của nhân dân, góp phần giữ vững quốc phòng, an ninh và phát triển kinh tế xã hội trong khu vực.

Trước mắt, để đảm bảo giao thông thông suốt trên các tuyến này, đề nghị cho sửa chữa ngay các vị trí bị hư hỏng nặng để phục vụ đi lại của nhân dân trước, trong mùa mưa bão; Đồng thời chỉ đạo UBND và Công an các xã biên giới tích cực phối hợp với cơ quan chức năng trong công tác kiểm tra, kiểm soát phương tiện giao thông hoạt động trong khu vực biên giới.

Cứ mùa mưa đến là con đường này nát như tương đi lại gặp rất nhiều khó khăn. Nguyên nhân, do trong những năm qua tình trạng xe chở gỗ quá khổ, quá tải hoành hành... Sau khi báo Dân trí phản ánh, các lực lượng chức năng đã vào cuộc nay có phần giảm bớt.
Cứ mùa mưa đến là con đường này nát như tương đi lại gặp rất nhiều khó khăn. Nguyên nhân, do trong những năm qua tình trạng xe chở gỗ quá khổ, quá tải hoành hành... Sau khi báo Dân trí phản ánh, các lực lượng chức năng đã vào cuộc nay có phần giảm bớt.

Đặc biệt, giao cho các doanh nghiệp sửa chữa, hoàn trả lại những vị trí, cung, đoạn đường bị hư hỏng do hoạt động vận tải gỗ gây ra trong thời gian qua. Tập trung xử lý nghiêm các hành vi: Chở hàng vượt quá tải trọng, khổ giới hạn cho phép; xe không được kiểm định hoặc hết hạn kiểm định ATKT và BVMT; Xe kinh doanh vận tải không có phù hiệu theo quy định.

Sở GTVT cũng đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh: Quán triệt các Đồn, Trạm biên phòng có liên quan báo cáo tình hình thực hiện nhiệm vụ kiểm soát người và phương tiện qua lại khu vực biên giới trong thời gian qua (đặc biệt Cửa khẩu phụ Tam Hợp và Cửa khẩu lối mở Buộc Mú).

Kiên quyết không cho các xe ô tô không được kiểm định hoặc hết hạn kiểm định xuất cảnh, nhập cảnh qua cửa khẩu. Khi phát hiện xe ô tô hoạt động trong khu vực biên giới có dấu hiệu chở hàng hóa quá tải trọng, quá khổ giới hạn cho phép và không có phù hiệu xe theo quy định thì thông báo kịp thời cho các cơ quan chức năng để phối hợp xử lý.

Từ năm 2014 đến nay, lượng gỗ (và lượt xe vận chuyển gỗ) được nhập khẩu từ Lào vào Việt Nam qua Lối mở biên giới Buộc Mú (huyện Kỳ Sơn) và Cửa khẩu phụ Tam Hợp (huyện Tương Dương) có 26 doanh nghiệp được phép nhập khẩu gỗ với số lượng 28.756m3 và có 2.621 lượt xe ô tô chở gỗ qua biên giới.

Theo báo cáo của các đồn Biên phòng, các đơn vị tham gia vận tải gỗ trên địa bàn và làm việc với chính quyền địa phương được biết, tại thời điểm hiện nay trên đoạn tuyến Buộc Mú - Na Ngoi - Khe Kiền có 72 xe ô tô hoạt động vận tải gỗ từ Lào về Việt Nam (47 xe mang biển kiểm soát Nghệ An và 25 xe ô tô mang biển kiểm soát ngoại tỉnh do các doanh nghiệp thuê) và có 3 doanh nghiệp tham gia vận chuyển gỗ từ Lào về Việt Nam, gồm: Công ty CP Vận tải Xăng dầu Thanh Luân - Xã Tam Thái, huyện Tương Dương; Công ty CP Đầu tư và Thương Mại Việt Tiến - Trường Chinh, TP Vinh và Công ty TNHH Lâm sản Gia Nguyễn - Xã Đồng Văn, huyện Tân Kỳ.

Ngoài ra trên đoạn tuyến này có khoảng 50 xe ô tải vận chuyển vật liệu xây dựng của các nhà thầu thi công đường tuần tra biên giới, phục vụ sản xuất kinh doanh của Đoàn Kinh tế Quốc phòng 4 (Bộ chỉ huy quân sự tỉnh), các công trình, dự án và phục vụ dân sinh của địa phương đang hoạt động.

Nguyễn Duy