Bài 1: Huyện Chương Mỹ "quên" quyết định công nhận di tích

Ngày 23/10/2006, các ban ngành đoàn thể xã Thụy Hương, huyện Chương Mỹ, tỉnh Hà Tây (cũ) cùng đại diện dòng họ đã thống nhất lập biên bản khoanh vùng khu vực 1 và 2 là 437m2 (tức khu vực phải được bảo vệ nguyên trạng) bảo vệ di tích nhà thờ và lăng mộ danh nhân Lê Ngô Cát được các cơ quan chức năng có thẩm quyền ký vào biên bản. Năm 2006, lăng mộ và nhà thờ danh nhân Lê Ngô Cát được UBND tỉnh Hà Tây (nay là TP Hà Nội) ra Quyết định cấp bằng Di tích lịch sử - văn hoá số 1979 do Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tây Đào Văn Bình ký ngày 14/11/2006.

Đi kèm quyết định công nhận công nhận di tích lịch sử, quyết định của lãnh đạo UBND tỉnh Hà Tây trước đây còn có 2 điều quy định rõ việc bảo vệ, quản lý khu di tích này:

Đơn kiến nghị đại diện dòng họ Ngô gửi đến báo Dân trí

Điều 3: “Giám đốc Sở văn hóa - Thông tin, thủ trưởng các ngành có liên quan và Chủ tịch UBND huyện, xã nơi có di tích lịch sử chịu trách nhiệm thi hành Quyết định này”. Tuy nhiên, từ đó đến nay đã 6 năm, bằng di tích lịch sử - Văn hoá nhà thờ và lăng mộ danh nhân Lê Ngô Cát vẫn để ở trụ sở UBND xã, mà không đưa về nhà thờ vì Chủ tịch UBND huyện Chương Mỹ và Chủ tịch UBND xã Thụy Hương không thi hành Quyết định này...”.

Trong suốt thời gian qua (kể từ năm 2006), người trông nom hương hỏa theo tục lệ dòng họ là ông Ngô Thế Sơn vẫn ở trên mảnh đất, bao gồm cả phần diện tích 437m2 đã được Sở VH-TT-DL khoanh vùng bảo vệ. Không những vậy, năm 2009, gia đình ông Ngô Thế Sơn còn tự ý phá hủy khu nhà thờ cũ, ngang nhiên xây nhà mới cách vị trí nền nhà cũ 80cm mà không xin ý kiến của các cơ quan chịu trách nhiệm quản lý.

Kết luận nêu rõ: “Di tích Nhà thờ - lăng mộ danh nhân Lê Ngô Cát , xã Thụy Hương, huyện Chương Mỹ đã được nhà nước xếp hạng di tích cấp tỉnh tại quyết định số 1979/QĐ-UBND. Theo phân cấp quản lý của UBND tỉnh Hà Tây (trước đây) và của UBND thành phố Hà Nội thì diện tích trên do UBND huyện Chương Mỹ trực tiếp quản lý. Nhưng UBND huyện Chương Mỹ chưa có biện pháp quản lý mà gia đình ông Sơn vẫn quản lý.

Kể từ khi có quyết định xếp hạng đến nay, UBND huyện Chương Mỹ chưa có văn bản nào chỉ đạo UBND xã Thụy Hương, Ban quản lý di tích, Ban bảo vệ di tích để có biện pháp bảo vệ khu di tích đã được khoanh vùng, đồng thời có kế hoạch trùng tu, sửa chữa tôn tạo di tích. Vì vậy, năm 2009 khi gia đình ông Sơn tự ý phá dỡ nhà thờ để làm lại UBND huyện Chương Mỹ cũng không có biện pháp gì để quản lý và ngăn chặn...”.

Theo kết luận của thanh tra, việc UBND xã Thụy Hương, UBND huyện Chương Mỹ không có biện pháp quản lý, ngăn chặn, xử lý kịp thời là chưa thực hiện đúng quy định tại khoản 1, Điều 32, Luật Di sản văn hóa 2011 quy định: “1. Các khu vực bảo vệ di tích gồm: a. Khu vực bảo vệ I gồm di tích và vùng được xác định là yếu tố gốc cấu thành di tích, phải được bảo vệ nguyên trạng...”.