Ba cấp toà thống nhất xử thắng, bản án vẫn bất ngờ bị kháng nghị giám đốc thẩm

Báo Dân trí nhận được Đơn khiếu nại và kiến nghị của bà Nguyễn Thu Vững (SN 1953), trú tại số 75 phố Tây Sơn - Quang Trung - Đống Đa (Hà Nội), đại diện cho các đồng thừa kế tài sản của ông Nguyễn Văn Sửu kiện đòi tài sản nhà đất số 79 phố Tây Sơn.

Nội dung đơn thư cho biết: “Vụ kiện đã được Tòa án nhân dân quận Đống Đa xét xử sơ thẩm tại Bản án dân sự sơ thẩm số 01/2014/DS-ST ngày 25/03/2014 và Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội xét xử phúc thẩm tại Bản án dân sự phúc thẩm số 136/2014/DS-PT ngày 3/7/2014. Cả hai cấp Tòa án sơ thẩm và phúc thẩm đều xử chấp nhận yêu cầu đòi nhà của anh chị em chúng tôi, buộc ông Ngô Gia Lâm và anh chị em của ông Lâm phải trả nhà đất tại 79 Tây Sơn cho anh chị em chúng tôi.

Sau khi Bản án dân sự phúc thẩm có hiệu lực, chúng tôi xin thi hành Bản án nêu trên. Trong khi Cơ quan thi hành án đang làm các thủ tục thi hành bản án phúc thẩm thì chúng tôi nhận được Công văn số 11/TANDTC_DS ngày 25/5/2015 của Tòa án nhân dân Tối cao do ông Phó Chánh án Tống Anh Hào ký về việc yêu cầu hoãn thi hành Bản án dân sự phúc thẩm số 136/2014/DS-PT ngày 3/7/2014 của Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội để có thời gian xem xét yêu cầu giám đốc thẩm của bị đơn Ngô Gia Lâm.

Sau gần 7 tháng xem xét kể từ ngày Tòa án nhân dân Tối cao yêu cầu hoãn thi hành án, ngày 25/01/2016 ông Thẩm phán tòa án nhân dân Tối cao Trần Văn Cò đã thừa lệnh Chánh án tòa án nhân dân Tối cao ký Thông báo Giải quyết đơn đề nghị giám đốc thẩm số 19/TANDTC_VGĐKT II cho ông Ngô Gia Lâm.

Nguồn gốc và quyền ở hữu khối tài sản này đã được TAND Tối cao chỉ rõ trong Thông báo giải quyết đơn đề nghị giám đốc thẩm.

Tòa án nhân dân Tối cao có ý kiến: “Nhà và đất tại số 79 phố Tây Sơn, số 49 phố Thái Hà (cũ) có nguồn gốc của cụ Ngô Đức Hiển. Năm 1951 cụ Hiển cho gia đình cụ Nguyễn Văn Sửu ở thuê. Do nhà cũ hư hỏng nên cụ Sửu làm lại nhà để ở. Ngày 21/5/1963 cụ Hiển giao cho Nhà nước quản lý theo Thông tư số 73/TTg ngày 7/7/1962 của Chính phủ về việc “Quản lý đất của tư nhân cho thuê, đất bỏ hoang ở nội thành, nội thị”. Ngày 4/7/1963 cụ Sửu có Giấy xin sử dụng đất, ngày 31/7/1963 Sở Quản lý nhà đất Hà Nội duyệt đơn đồng ý cho cụ Sửu được sử dụng diện tích đất 70m2 thuộc thửa đất số 66 tờ bản đồ số 64 có ghi rõ trên diện tích đất có 1 căn nhà gạch do cụ Sửu xây dựng để ở trong thời gian thuê nhà của cụ Hiển do nhà cũ bị hư hỏng.

Ngày 14/7/1964 cụ Sửu có đơn gửi Phòng nhà cửa Hà Nội trình bày về việc cụ Sửu đang cho cụ Hồng thuê căn nhà 49 phố Thái Hà mỗi tháng 6 đồng (tiền cũ) và tính từ ngày 1.6.1964 cụ Sửu cho cụ Hồng thuê với giá mỗi tháng 2 đồng, cụ Hồng là người thuê ký tên và được Phòng nhà cửa Hà Nội phê duyệt.

Cụ Ngô Gia Hồng (cha ông Lâm) là người được cụ Sửu cho ở thuê lại một phần căn nhà này. Năm 1989 cụ Hồng chết thì vợ chồng ông cùng các con ông Ngô Gia Lâm tiếp tục ở tại nhà 79 Tây Sơn. Năm 1996 cụ Sửa chết, năm 1980 cụ Phạm Thị Pháo vợ của cụ Sửu chết. Nay do có nhu cầu về chỗ ở nên các đồng nguyên đơn là con của cụ Sửu, cụ Pháo khởi kiện đòi nhà 79 Tây Sơn và yêu cầu Tòa án giải quyết buộc gia đình ông Lâm phải giao trả lại căn nhà tại 79 phố Tây Sơn cho các đồng nguyên đơn.

Ông Lâm và những người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan hiện đang ở tại căn nhà 79 phố Tây Sơn.

Tại các văn bản của Sở Tài nguyên và Môi trường thành phố Hà Nội đã trả lời Tòa án có nội dung nhà, đất tại số 49 phố Thái Hà của cụ Hiển đã giao cho nhà nước quản lý theo Thông tư số 73/TTg; ngày 4/7/1963 cụ Sửu có Giấy xin sử dụng đất và ngày 31/7/1963 Sở quản lý nhà đất Hà Nội duyệt đồng ý cho cụ Sửu được sử dụng nhà đất là thể hiện Nhà nước đã trực tiếp quản lý đất đai và phân phối sử dụng đất và giao cho cụ Sửu là người đang trực tiếp sử dụng đất được tiếp tục sử dụng đất để ở theo Thông tư số 73/TTg ngày 7/7/1962 của Chính phủ là đúng đối tượng người được sử dụng.

Tại các văn bản “Đơn trình bày việc sử dụng nhà đất, căn nhà 49 Thái Hà Ấp sau đổi là 79 Tây Sơn - Hà Nội” ngày 22/11/2003 của ông Nguyễn Đình Thành (con cụ Sửu) và “Biên bản họp 2 gia đình” lập ngày 14/12/2003 giữa gia đình ông Thành và ông Lâm, ông Lâm đều thừa nhận cha ông là cụ Hồng ở thuê nhà của cụ Sửu để ở.

Do đó, Tòa án cấp sơ thẩm và Tòa án cấp phúc thẩm đều quyết định buộc gia đình ông Lâm và những người đang ở nhà 79 Tây Sơn, Hà Nội phải giao trả căn nhà này cho các đồng nguyên đơn là có căn cứ, đúng quy định của pháp luật.

Vì vậy, Tòa án nhân dân Tối cao khẳng định không có căn cứ để kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm đối với Bản án dân sự phúc thẩm nêu trên và thông báo đến ông Lâm.

Tuy nhiên, chỉ sau khi TANDTC có Công văn trả lời số 19 được ban hành 1 ngày, tức là ngày 26/1/2016 VKSND Cấp cao tại Hà Nội đã ra Kháng nghị số 06 để yêu cầu TAND Cấp cao tại Hà Nội hủy Bản án Sơ thẩm và Phúc thẩm đã xét xử đúng pháp luật.

Đơn của bà Vững cho rằng: “Tôi không hiểu vì lý do gì mà chỉ sau có 1 ngày ông Thẩm phán thừa lệnh Chánh án Tòa án nhân dân tối cao ký văn bản thông báo cho ông Lâm không có căn cứ kháng nghị giám đốc thẩm Bản án dân sự phúc thẩm nêu trên, mà ông Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân cấp cao tại Hà Nội là cấp dưới của ông Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao là cấp ngang quyền với ông Chánh án Tòa án nhân dân tối cao (về tố tụng) lại có thể lật ngược quan điểm của ông Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, liệu có vi phạm tố tụng ở đây không?”.

Luật sư Lê Văn Thiệp - Trưởng văn phòng luật sư Toàn Cầu (Đoàn luật sư TP Hà Nội) cho rằng: “Quan hệ cho ở nhờ là một Hợp đồng dân sự có bản chất Đơn vụ, theo đó thì bên cho ở nhờ chỉ có nghĩa vụ phát sinh từ lòng tốt và tinh thần tương thân, tương ái, tự nguyện cho mượn tài sản, còn bên ở nhờ được hưởng quyền, quyền này chấm dứt khi chủ tài sản đòi lại tài sản theo Điều 256 BLDS. Như vậy, thời gian ở nhờ không phải là căn cứ xác lập quyền sở hữu tài sản”.

Dân trí sẽ tiếp tục thông tin sự việc đến bạn đọc.

Anh Thế